Dyrekcja Instytutu miała wielką przyjemność gościć Panią prof. IFM PAN dr hab. Marię Połomską podczas jubileuszu jej 80-lecia urodzin. Pani Profesor związana jest z naszym Instytutem od początku jego istnienia i przez wiele lat pracowała w Zakładzie Ferroelektryków. Jest wybitną specjalistką w dziedzinie spektroskopii ramanowskiej, której międzynarodową renomę przyniosły badania zjawiska ferroelektryczności oraz multiferroiczności. Szczególnie doceniane są jej wczesne prace poświęcone żelazianowi bizmutu BiFeO3, nazywanego często „Świętym Graalem” wśród multiferroików, które to prace o ponad dwie dekady wyprzedziły XXI-wieczną „rewolucję multiferroiczną” [1].
Z okazji jubileuszu 80-lecia urodzin życzymy Dostojnej Jubilatce nieustannej pogody ducha oraz dużo sił i zdrowia.
Profesor Maria Połomska już w 1975 roku, wspólnie z grupą badaczy z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza dr. W. Kaczmarkiem i prof. Z. Pająkiem, dokonała odkrycia anomalii dielektrycznej w BiFeO3 występującej w 458 K, której naturę udało się wyjaśnić prawie 40 lat później [2, 3]. Zjawisko to w światowej literaturze znane jest dzisiaj pod nazwą „Polomska transition”. Pięć lat później (1980 r.) ukazała się jej kolejna pionierska praca, w której razem z badaczami z ETH w Zurichu oraz z naukowcami z Uniwersytetu Warszawskiego doniosła o odkryciu niekolinearnego uporządkowania spinów w BiFeO3 decydującego o możliwości występowania sprzężenia magnetoelektrycznego [4]. Artykuły Profesor Marii Połomskiej po dziś dzień należą do najczęściej cytowanych publikacji naszego Instytutu. Praca [4] była cytowana prawie 900 razy (zgodnie z Web of Science).
[1] Epitaxial BiFeO3 Multiferroic Thin Film Heterostructures
J. Wang, J. B. Neaton, H. Zheng, V. Nagarajan, S. B. Ogale, B. Liu, D. Viehland, V. Vaithyanathan, D. G. Schlom, U. V. Waghmare, N. A. Spaldin, K. M. Rabe, M. Wuttig and R. Ramesh
Science 299 (5613): 1719–1722
DOI: 10.1126/science.1080615
[2] Electric and magnetic properties of (B1−xLax)FeO3 solid solutions
M. Połomska, W. Kaczmarek and Z. Pająk
Phys. Stat. Solidi A23, 567 (1974)
DOI: 10.1002/pssa.2210230228
[3] Magnon Raman spectroscopy and in-plane dielectric response in BiFeO3: Relation to the Polomska transition
A. Kumar, J. F. Scott, and R. S. Katiyar
Phys. Rev. B 85, 224410 (2012)
DOI: 10.1103/PhysRevB.85.224410
[4] Temperature dependence of the crystal and magnetic structures of BiFeO3
P. Fischer, M. Połomska, I. Sosnowska, M. Szymański
J. Phys. C: Solid State Phys. 13 (1980) 1931-1940
DOI: 10.1088/0022-3719/13/10/012